Ο Εξωδικαστικός Μηχανισμός Ρύθμισης Οφειλών αποτελεί μια ηλεκτρονική διαδικασία, χωρίς προσφυγή στα δικαστήρια, μέσω της οποίας δύναται να ρυθμιστούν οφειλές προς θεσμικούς πιστωτές, ήτοι χρηματοδοτικούς φορείς (δηλ. τράπεζες και διαχειριστές δανείων), Δημόσιο (δηλ. ΑΑΔΕ) και Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης (δηλ. ΕΦΚΑ / ΚΕΑΟ).
Μέσω του εξωδικαστικού μηχανισμού, παρέχεται και η δυνατότητα ρύθμισης δανείων με εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου.
Η ρύθμιση δύναται να προβλέπει:
Α. Mερική διαγραφή οφειλών, ως εξής:
- προς το Δημόσιο: έως 75% επί της βασικής οφειλής,
- έως 85% επί των προσαυξήσεων των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς ΑΑΔΕ και e-ΕΦΚΑ και
- έως 95% επί των προστίμων της ΑΑΔΕ
- προς τις τράπεζες και διαχειριστές δανείων: έως 80% επί της βασικής οφειλής, καθώς και έως 100% επί των τόκων.
Για να επιτευχθεί η μερική διαγραφή χρέους, θα πρέπει να πληρούνται όλοι οι κανόνες και προϋποθέσεις, όπως καθορίζονται από το Ευρωπαϊκό θεσμικό πλαίσιο, οι σημαντικότεροι εκ των οποίων είναι:
- να έχει πραγματική οικονομική αδυναμία, τόσο ο οφειλέτης όσο και οι συνοφειλέτες και εγγυητές του
- η εμπορική αξία της περιουσίας του οφειλέτη, των συνοφειλετών και των εγγυητών του να είναι μικρότερη του ύψους της οφειλής.
Β. Κατόπιν της ενδεχόμενης ανωτέρω μερικής διαγραφής οφειλής, το υπόλοιπο χρέος δύναται να ρυθμιστεί σε ένα μακροχρόνιο πλάνο αποπληρωμής, ως εξής:
- οι ληξιπρόθεσμες οφειλές προς το Δημόσιο και τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης δύναται να ρυθμιστούν σε έως διακόσιες σαράντα (240) δόσεις
- τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια προς τις τράπεζες και διαχειριστές δανείων δύναται να ρυθμιστούν σε έως:
- 420 δόσεις για οφειλές φυσικών προσώπων προς χρηματοδοτικούς φορείς που καλύπτονται ολικώς ή μερικώς από ειδικά προνόμια,
- 240 δόσεις για τις οφειλές φυσικών προσώπων προς χρηματοδοτικούς φορείς που δεν καλύπτονται από ειδικά προνόμια και για οφειλές νομικών προσώπων προς χρηματοδοτικούς φορείς που καλύπτονται ολικώς ή μερικώς από ειδικά προνόμια,
- 180 δόσεις για οφειλές νομικών προσώπων προς χρηματοδοτικούς φορείς που δεν καλύπτονται από ειδικά προνόμια
Γ. Ο Νόμος παρέχει και πρόνοιες στήριξης για τα ευάλωτα νοικοκυριά που ρυθμίζουν τις οφειλές τους και έτσι η πολιτεία παρέχει Κρατική επιδότηση στα δάνεια 1ης κατοικίας για 5 έτη.
Αν ο οφειλέτης χρωστάει σε πολλαπλούς πιστωτές (άνω του ενός) και το 90% του συνολικού χρέους του ανήκει μόνο σε έναν ιδιώτη θεσμικό πιστωτή ή τα συνολικά του χρέη (προς όλους τους θεσμικούς πιστωτές) είναι μικρότερα από 10.000 ευρώ, τότε θα πρέπει να ρυθμίσει τα χρέη του απευθείας με τους πιστωτές του, μέσω άλλων εργαλείων, όπως:
Για ληξιπρόθεσμα χρέη προς το δημόσιο: με αξιοποίηση των πάγιων / έκτακτων ρυθμίσεων της ΑΑΔΕ και ΕΦΚΑ/ΚΕΑΟ αντίστοιχα.
Για μη εξυπηρετούμενα δάνεια προς τράπεζες και διαχειριστές δανείων: με αξιοποίηση του Κώδικα Δεοντολογίας.
Σκοπός
- Η ρύθμιση των οφειλών, με τρόπο που να αποφεύγεται η απώλεια της περιουσίας του οφειλέτη.
- Στόχος της αναδιάρθρωσης είναι η βιώσιμη λειτουργία των επιχειρήσεων και το αξιόχρεο των φυσικών προσώπων
Ποια τα οφέλη της Ρύθμισης Οφειλών
- Αναστολή αυτοδικαίως των μέτρων ατομικής και συλλογικής αναγκαστικής εκτέλεσης κατά του οφειλέτη (π.χ. πλειστηριασμοί και κατασχέσεις ή κήρυξη πτώχευσης), υπό τον όρο τήρησης της ρύθμισης
- Έκδοση αποδεικτικού φορολογικής και ασφαλιστικής ενημερότητας
- Έως 240 δόσεις για οφειλές προς το Δημόσιο και τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης
- Δυνατότητα διαγραφής βασικής οφειλής, τόκων, προστίμων & προσαυξήσεων
- Επιδότηση δόσης δανείων ευάλωτων νοικοκυριών με υποθήκη / προσημείωση στην 1η κατοικία, ύψους έως 210 ευρώ μηνιαίως για 5 έτη
Ποιος μπορεί να κάνει αίτηση στο μηχανισμό;
Όλοι οι οφειλέτες νομικά και φυσικά πρόσωπα ακόμη και πρόσωπα που δεν ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα ή ελεύθερο επάγγελμα
Ενδεικτικά:
- Ατομικές επιχειρήσεις
- Αγρότες
- Ελεύθεροι επαγγελματίες
- Μισθωτοί
- Δημόσιοι υπάλληλοι
- Προσωπικές ή κεφαλαιουχικές εταιρείες.
Προυποθέσεις
- το σύνολο των οφειλών προς τους πιστωτές υπερβαίνει το ποσό των 10.000 ευρώ τουλάχιστον το 90% των συνολικών οφειλών δεν οφείλεται σε έναν χρηματοδοτικό φορέα
- o οφειλέτης δεν έχει υποβάλει αίτηση ή υπαχθεί σε διαδικασίες εξυγίανσης, πτώχευσης, εξωδικαστικής ρύθμισης οφειλών με βάση διατάξεις προηγούμενων νόμων, π.χ 4469/2017, 3869/2010 κλπ ή έχει έγκαιρα παραιτηθεί από τις ανωτέρω διαδικασίες
- ο οφειλέτης δεν έχει υπαχθεί στη διαδικασία ειδικής διαχείρισης του αρ.68 του ν.4307/2015
- ο οφειλέτης έχει εξυπηρετούμενες ή ενήμερες οφειλές προς το σύνολο των πιστωτών του, αλλά επικαλείται γεγονότα από τα οποία να προκύπτει η επιδείνωση της οικονομικής του κατάστασης σε ποσοστό τουλάχιστον 20% (εξαιτίας μείωσης των εισοδημάτων του είτε αύξησης των δαπανών του) οφειλέτης δεν έχει υπαχθεί στη διαδικασία ειδικής διαχείρισης του αρ.68 του ν.4307/2015
- ο οφειλέτης (φυσικό πρόσωπο ή οι διαχειριστές νομικού προσώπου) δεν έχει καταδικαστεί σε αδικήματα όπως φοροδιαφυγή, νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες ενέργειες, κλπ
- ο οφειλέτης δεν έχει τεθεί σε λύση ή εκκαθάριση
Ποιες οφειλές μπορούν να ρυθμιστούν
Μπορούν να ρυθμιστούν οι παρακάτω οφειλές προς τους εξής πιστωτές (συμμετέχοντες πιστωτές):
-
- Οφειλές προς χρηματοδοτικούς φορείς (Πιστωτικά Ιδρύματα κλπ)
- Οφειλές προς το Δημόσιο
- Οφειλές προς τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης
Ποιες οφειλές δεν μπορούν να ρυθμιστούν
Δε ρυθμίζονται οι εξής βεβαιωμένες οφειλές προς το Δημόσιο:
-
-
- οφειλές υπέρ τρίτων (π.χ. υπέρ Ο.Τ.Α.),
- απαιτήσεις από ανακτήσεις κρατικών ενισχύσεων κλπ,
- οφειλές από τελωνειακούς δασμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης που αποτελούν έσοδό της και αποδίδονται στον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό και οφειλές προς αλλοδαπό Δημόσιο
- οφειλές που ρυθμίστηκαν βάσει διατάξεων εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης οφειλών (εν ισχύ ή προγενέστερων).
-
Ακόμα δε ρυθμίζονται οφειλές προς κάθε άλλο πιστωτή (π.χ. προμηθευτές).
Αποτελέσματα της σύμβασης αναδιάρθρωσης οφειλών
Με την επίτευξη σύμβασης αναδιάρθρωσης δεν επιτρέπεται σε καταλαμβανόμενο πιστωτή, η επίσπευση αναγκαστικής εκτέλεσης και αναστέλλονται αυτοδικαίως τα μέτρα, εκκρεμή ή μη, ατομικής και συλλογικής αναγκαστικής εκτέλεσης κατά του οφειλέτη για την ικανοποίηση απαιτήσεως που ρυθμίσθηκε. Αναστέλλεται επίσης τυχόν διαδικασία αναγκαστικής εκτέλεσης που είναι σε εξέλιξη για απαίτηση που ρυθμίστηκε.
Επιπλέον, σε σχέση με το Δημόσιο και τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης:
- χορηγείται αποδεικτικό φορολογικής και ασφαλιστικής ενημερότητας,
- αναστέλλεται η ποινική δίωξη για το αδίκημα μη καταβολής χρεών προς το Δημόσιο και τρίτους και ασφαλιστικών εισφορών
- επέρχεται η αυτοδίκαιη κατάργηση προηγούμενων ρυθμίσεων για τις οφειλές που υπάγονται στη σύμβαση αναδιάρθρωσης και
- αναστέλλεται η παραγραφή των ρυθμιζόμενων οφειλών καθ’ όλη τη διάρκεια ισχύος της ρύθμισης.